عمدة عیون صحاح الاخبار فی مناقب امام الابرار (کتاب)
کتاب «عمدة عیون صحاح الأخبار فی مناقب امام الأبرار» در موضوع مناقب امیرالمؤمنین على(ع) و برخى از اهل‌بیت پیامبر(ص) به دست یحیى بن حسن اسدى حلى، معروف به ابن بطریق (م، ۶۰۰ ق) تدوین شده و بنا به گفته مؤلف در مقدمه کتاب نام کامل آن چنین است: «عمدةُ عیون صحاح الأخبار فی مناقب إمام الأبرار أمیرالمؤمنین علی بن أبی‌طالب وصی المختار صلى الله علیه و على الأئمة من ذریته الأطهار». مؤلف فقط روایات اهل سنت را مرجع و منبع خود قرار داده است.
محتواى کتاب
این کتاب داراى ۹۱۳ روایت است که با احتساب روایات بدون شماره به ۹۹۶ مى‌رسد. تعداد فصول کتاب بنا به شمارش مؤلف ۴۵ فصل است که گویا در چاپ حاضر دو فصل مربوط به حسنین علیهماالسلام یکى حساب شده است. ۳۶ فصل از کتاب شرح زندگانى و فضائل و آیات وارده در شأن على(ع) و روایات پیامبر(ص) در عظمت آن حضرت است.
فصول دیگر در شرح فضائل ائمه یا صحابه جلیل القدر است، از جمله: حضرت زهرا(س)، حضرت خدیجه کبرى(س)، ابوطالب، جعفر بن ابى‌طالب و یک فصل در وقایع پس از رحلت پیامبر(ص).
منابع کتاب
«العمده» یکى از بهترین تألیفات در موضوع فضائل معصومین است که در اواخر قرن ششم هجرى تألیف شده و فقط روایات اهل سنت را مرجع و منبع خود قرار داده است. ابن بطریق تقریبا تمام آنچه را در کتب معتبر اهل سنت اعم از صحاح و مسانید آمده جمع نموده و ضمن نقل آنها مطالب محتاج به توضیح را توضیح داده است.
ابن بطریق، کتاب خود را از منابعى نظیر صحیح مسلم و بخارى، الجمع بین الصحیحین حمیدى، الجمع بین الصحاح الستة ابوالحسن رزین بن معاویه عبدرى، مسند ابن حنبل، تفسیر قرآن ثعلبى و مناقب ابن مغازلى نقل کرده و در ابتداى کتاب، سلسله سند خود را به هر یک از کتب فوق ذکر کرده است. در هر فصل نیز ترتیب نقل روایات بر اساس تقدم زمانى کتب است، مثلا ابتدا روایات ابن حنبل را نقل کرده، سپس بخارى، مسلم و ثعلبى را. در پاورقى کتاب احادیث از بیش از ۴۰ منبع استخراج شده است.
منبع
ویکی نور